مدیر دپارتمان
فرزین عاشوری
توسعه دهنده سرویس های مکانی
برنامه نویس پایتون
کارشناس ارشد ژئوانفورماتیک از دانشگاه Twene هلند
دپارتمان فناوریهای مکانی و فضاپایه با هدف ایجاد هم گرایی و فراهم کردن فضای تعامل بین رشته های مختلف و با بهره گیری از همکاری های بین سازمانی به ویژه اداره کل فناوری اطلاعات و ارتباطات استان تشکیل می شود. این فناوریها جزو فناوریهای میان رشته ای محسوب می شود که تلفیقی از علوم نقشه برداری، جغرافیا، فناوری اطلاعات، سنجش از دور، سامانه های تعین موقعیت، محیط زیست، شهرسازی، و … را شامل می شود.
فناوریهای مکانی و فضاپایه کاربردهای گسترده ای در علوم و کسب و کارهای مختلف مانند کشاورزی، محیط زیست، زمین شناسی، معدن، پزشکی، حمل و نقل، شهرسازی، نظامی، مدیریت منابع آب، بانکداری، و … دارد
این دپارتمان با تعریف یک پروژه در سطح ملی کار خود را شروع می کند که در آینده نزدیک از آن رونمایی خواهد شد. به تدریج و با گسترش دپارتمان در زمینه های کشاورزی دقیق، معدن، پزشکی سلامت، هوش مکانی، و … به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
همچنین با توجه به رشد فناوری های مرتبط با پهبادها در سالهای اخیر در برنامه های آتی استفاده از پهبادها و ریزپرنده ها به عنوان راهکار نوین برای تهیه اطلاعات مکانی در دستور کار این دپارتمان قرار دارد. مدیریت داده های پهبادی نیز با توجه به رشد فزاینده استفاده از این فناوری از چالشهای آینده خواهد بود که به آن خواهیم پرداخت.
محورهای فعالیت
در راستای توسعه فناوریهای مکان-محور و فضاپایه دپارتمان فناورهای اطلاعات مکانی در محورهای زیر و با توجه به ظرفیت و امکانات مجموعه با همکاری سایر دپارتمانها فعالیت می کند:
هوش مکانی (Location Intelligence):
با همکاری دپارتمان هوش مصنوعی یک سامانه هوش مکانی در حال توسعه است. هوش مکانی شیوه ای برای تبدیل داده های مکانی به خروجی های تصمیم ساز است.
توئیتر: برای نمونه توئیتر از هوش مکانی برای رصد توییت ها و آنالیز رفتار کاربران در نقاط مختلف جهان استفاده می کند.
همچنین شرکتهای بزرگ تولیدی از این فناوریها برای تحلیل رفتار مشتریان و تصمیم گیری در زمینه تعین استراتژی بازاریابی و تبلیغات، بهره می گیرند.
بانک BBVA: که یک بانک چندملیتی است از داده های عظیم مالی خود برای کشف الگوهای خرید مشتریان، فعالیتها در مناطق تجاری، و نحوه عملکرد بازار استفاده کرده است.
پیگیری روند انتخابات: وال استریت ژورنال از یک سامانه هوش مکانی برای روایت داستان انتخابات و نحوه تغییر و تحولات از منطقه ای به منطقه دیگر و تاثیر کمپین های انتخاباتی بهره می گیرد.
فناوریهای مکانی در نظام سلامت (Health GIS):
با همکاری اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز مراحل پژوهشی یک سامانه کشف علت و ریشه بیماریها از طریق فناوریهای مکانی در حال انجام است.
استفاده از اطلاعات مکانی برای کشف و پیش بینی روند بیماریها و فاکتورهای سلامتی در جامعه پیشینه ای طولانی دارد.
بقراط: در زمینه نقش توپوگرافی منطقه در سلامت جسمانی و روحیات افراد جامعه نوشته هایی از خود به جا گذاشته است.
ذکریای رازی: با توجه به فاکتورهای آلودگی در نقاط مختلف شهر بغداد بهترین مکان را برای تاسیس بیمارستان پیشنهاد نموده است.
دکتر جان اسنو: اما نمونه شاخصی که به تعبیر روزنامه گاردین دنیا را تغییر داد نقشه بیماری وبا در لندن بود که 160 سال پیش باعث ریشه کنی بیماری وبا در این شهر شد. دکتر جان اسنو که به پدر علم اپیدومولوژی مدرن شهرت دارد، با توجه به میزان پراکندگی بیماری در شهر، پمپ آبی را به عنوان منبع آلودگی معرفی کرد.
در نمونه های اخیر،
سازمان بهداشت جهانی: پروژه هایی در زمینه استفاده از اطلاعات مکان-محور برای ریشه کنی بیماری جزام و مالاریا دارد. این تجارب نشان می دهد که مکان به عنوان عاملی مهم در کشف و پیش بینی بیماریها در کنار عواملی مانند چربی خون، استرس، توارث، و … شایسته توجه مسئولان حوزه سلامت است. پیشرفتهایی که در زمینه توسعه فناوریهای مکان-محور و تحلیلهای مربوط به آن صورت گرفته است، لزوم استفاده از این فناوریها را آشکارتر می کند.
ایران: در ایران نیز تلاشهایی در این زمینه صورت گرفته است. به عنوان مثال در سال 2008 یک مطالعه تحقیقاتی در زمینه میزان شیوع سرطان ریه در سطح استانهای کشور صورت گرفته است.
کشاورزی دقیق (Precision Agriculture):
دپارتمان فناوری اطلاعات مکانی با همکاری دپارتمان اینترنت اشیا، آرتان در حال مذاکره برای انجام پروژه هایی در زمینه کشاورزی دقیق است.
کشاورزی دقیق یک شیوه مدیریت مرزعه بر اساس وجود ناهمگونی در سطح مزرعه است. به کارگیری این روش در نهایت به کاهش میزان مصرف کودهای شیمیایی و همچنین مصرف آب در کشاورزی می انجامد.
مزارع قهوه در رواندا: یک پروژه بزرگ بین المللی برای تشخیص تغییرات پارامترهای مختلف مزارع قهوه در کشور رواندا انجام شده است که یکی از اعضای دپارتمان فناوری اطلاعات مکانی آرتان 1100 در آن نقش فعال داشته است. در این پروژه یک پایگاه داده های مکانی رستر برای داده های محیطی تاثیرگذار در مزارع قهوه تهیه شده است که به صورت پویا در حال به روز رسانی شدن است. لازم به ذکر است این داده های محیطی در قالب تصاویر ماهواره ای در دسترس است. تحلیل های استخراج شده از این پایگاه داده های مکانی ابزاری برای تصمیم گیری و سیاست گذاری می باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با کشاورزی دقیق ( درحیطه مزارع قهوه) می توانید به فایل کامل پایان نامه مدیر دپارتمان مراجعه نماید.
کشت و صنعت دشت مغان: مرکز تحقیقات فضایی ایران از اینترنت اشیا و کشاورزی دقیق برای تهیه نقشه پیش بینی آفتها در کشت و صنعت مغان استفاده کرده است که در نهایت با بهینه کردن الگوی سمپاشی و جلوگیری از آسیب ناشی از آفت منجر به صرفه جویی قابل توجهی شده است.
تولید نقشه ها و سامانه های مکانی تحت وب (web mapping):
با همکاری مدار 37 درجه تولید نقشه های تحت وب به عنوان راهکار مدرن نمایش اطلاعات مکانی و همچنین سامانه های مکانی تحت وب به عنوان سیستم های پشتیبان تصمیم گیری (SDSS) در حال توسعه است.